Πρωταρχικός στόχος της επικοινωνίας μας, να γίνει κατανοητή η έννοια του βιώματος και η σχέση του με τη λογοτεχνία. Πώς δηλαδή η μυθοπλασία μεταστοιχειώνει την πραγματικότητα και δρα παρηγορητικά. Ο κάθε σπουδαστής επιδιώκεται, μέσω της επαφής με τα κείμενα και τους δημιουργούς, να επιτύχει μια ουσιαστικότερη συνάντηση με τον εσώτερο εαυτό, ώστε να αναδυθούν από αυτή τη συνάντηση τα άδηλα και κεκρυμμένα. Αυτά θα πάρουν νομοτελειακά τη φόρμα τους στα δικά σας κείμενα, εφόσον κατορθωθεί να ζυμωθούν δημιουργικά, ώστε να εκφράζουν την αλήθεια των συγγραφέων τους, την αισθητική και τις προοπτικές τους.

Ο δάσκαλος θα αποτελεί τον διαμεσολαβητή – ερμηνευτή των εμβληματικών κειμένων που θα παρουσιάζονται. Θα καταθέτει επίσης και δικά του διηγήματα. Η άμεση αναφορά στο πρωτογενές βίωμά του και η όποια λογοτεχνική αποτύπωση–αισθητοποίηση αυτού του βιώματος, έχει στόχο να αποτελέσει οδηγό κατανόησης μιας συγγραφικής λειτουργίας και να επιφέρει επίσης μια επιθυμητή οικειότητα μεταξύ των συμμετεχόντων σπουδαστών και του διαμεσολαβητή δασκάλου, καθώς η έκθεσή του αυτή, είναι δυνατόν να παρακινήσει σε αντίστοιχη ενθάρρυνση και αναστολή των δισταγμών των σπουδαστών, την αποκάλυψη και λογοτεχνική έκφραση του δικού σας κόσμου, με την κατάθεση των κειμένων σας. Αυτά θα τα σχολιάζει ο δάσκαλος, επισημαίνοντας τις αρετές και ελλείψεις τους.

Αφηγηματικές τεχνικές και φιλοσοφία της λογοτεχνικής δημιουργίας, στις οποίες θα γίνονται εκτενείς αναφορές και επισημάνσεις, θα συντελέσουν στη μορφοποίηση και πιστότερη έκφραση. Οι έννοιες του πραγματικού και του φανταστικού, η αλήθεια και το ψεύδος, ο χρόνος, ο έρωτας, ο θάνατος κλπ., θα εντοπίζονται και θα επανορίζονται κατά την ερμηνευτική διαδικασία και ενδοσκόπηση των κειμένων.

Πρέπει να τονισθεί ότι η δομή των δέκα «συναντήσεων» και το περιεχόμενο της κάθε μιας ξεχωριστά, δεν είναι αυστηρώς καθορισμένη, καθώς οι έννοιες, στη λογοτεχνική έκφρασή τους, συνείρονται διαρκώς και αναδεικνύονται διαφορετικές, στον κάθε συγγραφικό κόσμο. Επομένως, τα ίδια θέματα είναι πιθανόν να επαναλαμβάνονται υπό το πρίσμα της αισθητικής προσέγγισης και ιδιαιτερότητας του συγγραφέα τους. Αυτή η μοναδικότητα των δημιουργών είναι που νοηματοδοτεί, εγκαθιδρύει το νόημα των πραγμάτων. Και αυτή θα επισημαίνεται και θα ιχνηλατείται κατά την προσπέλαση των εμβληματικών κειμένων των συγκεκριμένων συγγραφέων. Επομένως, συχνά θα επανερχόμεθα στην ίδια, κατ’ επίφασιν, θεματολογία και στις πολλαπλές ερμηνευτικές εκδοχές.

Κυρίαρχη σημασία αποδίδεται επίσης στο ρόλο του αναγνώστη. Η ιδιότητα αυτή επιχειρείται να αναδειχθεί ως όρος αναγκαίος της συγγραφής. Φιλοδοξία μας, εν τέλει, είναι οι συναντήσεις μας να συντελέσουν στη δημιουργία εκείνης της ζέσης γύρω από τη διαδικασία της συγγραφής και ανάγνωσης της λογοτεχνίας, η οποία θα παρακινήσει σε αμεσότερη εμπλοκή και στην κατάθεση λογοτεχνικών αφηγήσεων από τους σπουδαστές, ώστε να καθίστανται όχι καταναλωτές, αλλά παραγωγοί.

Περιεχόμενο Σεμιναρίου :

Μάθημα 1:  Ορισμός, περιδιάβαση στις έννοιες του βιώματος και της καθημερινότητας και η λογοτεχνική μορφοποίησή τους.

Τι είναι βίωμα και πώς μεταστοιχειώνεται αισθητικά σε λογοτεχνία. Αυτό θα επιχειρηθεί να αναδειχθεί με αναφορές σε θέσεις φιλοσόφων και ποιητών. Ταυτόχρονα, επιχειρείται να ορισθεί και να γίνει κατανοητό το πραγματικό και το ψευδές στην τέχνη, αλλά και πώς «γίνεται», «φανερώνεται» κανείς ως συγγραφέας. Παρουσιάζεται χαρακτηριστικό αφήγημα («Η Αμερικανική Βοήθεια»).

Μάθημα 2: Επιφανειακή ζωή – βαθειά ζωή – ο ρυθμός στην αφήγηση και λειτουργία της αισθητικής μεταστοιχείωσης των γεγονότων.

Ο ρυθμός στην αφήγηση. Οι λέξεις και ο ρόλος τους. Η Γραφή ως «παίγνιον». Παραθέσεις θέσεων φιλοσόφων-στοχαστών. Πώς νοηματοδοτούνται τα πράγματα. Περιδιαβάσεις σε κείμενο του Χριστιανόπουλου («Λατρεία»). Αναφορά στο «ρούχο», ως φορέα νοήματος, εν σχέσει με την απώλεια προσώπων και την εντελέχεια των πραγμάτων.

Μάθημα 3: Γλώσσα, σημαντικό-ασήμαντο, φανερό-άδηλο.

Η αρχή της αφήγησης. Η απόσταση από το αφηγούμενο. Το ασήμαντο και το σημαντικό στη λογοτεχνική έκφραση. Σχολιασμός κειμένου του Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλου («Το Μουλάρι»).

Μάθημα 4: Επισκόπηση των θεωρητικών αναζητήσεων της ερμηνείας των κειμένων.

Ανασκόπηση θεωρητικών αναζητήσεων και ερμηνείας των κειμένων από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Συνοπτικές αναφορές – επισημάνσεις.

Μάθημα 5: Βασικά στοιχεία αφηγηματολογίας και εφαρμογές τους σε επιλεγμένα κείμενα.

Ο χρόνος και οι ποικίλες θεωρήσεις του στη Γραφή. Ιδιαίτερη παρουσίαση των θέσεων του Gennete.

Μάθημα 6: Θεωρήσεις της έννοιας του χρόνου και της χρονικότητας, εν σχέσει με τη γραφή. Πραγματικό – υπερβατικό – φανταστικό.

Αφηγηματικές τεχνικές και βασικές θεωρήσεις της αφηγηματολογίας.

Μάθημα 7: Επισημάνσεις θεωρητικών εκδοχών στα κείμενα, μέσα από ερμηνευτικές προσεγγίσεις τους.

Ερμηνευτική προσέγγιση στο διήγημα «Το Μυρολόγι της Φώκιας», του Αλ. Παπαδιαμάντη. Εφαρμογή αφηγηματολογικών εκδοχών, αναζήτηση της αφηγηματικής λογικής του.

Μάθημα 8: Προφανές – μάσκα – αποκάλυψη – όνειρο – αλήθεια – εξαπάτηση. Περιδιάβαση – ενδοσκόπηση διηγημάτων, επισημάνσεις – διαπιστώσεις.

Διεξοδική προσέγγιση του διηγήματος «Παραλάρμα» του Δ. Βουτυρά. Ανάδειξη του ανατρεπτικού ρόλου της γλώσσας και της ιδιαίτερης νοηματοδότησης των κειμένων, όπως και του διηγήματος «Ο Οιδίποδας» του Αθ. Γραμβάλη.

Μάθημα 9: Ο έρωτας και το παράλογο. Ο φόνος, το πένθος, η εκδίκηση. Περιδιάβαση – σχολιασμοί στο διήγημα «Πίστομα» του Κ. Θεοτόκη.

Ανάδειξη του ρόλου του Ονείρου, σε αναφορά προς το θάνατο και την απώλεια. «Το ξένο» βίωμα είναι δυνατόν να το οικειοποιηθούμε και να το αποδώσουμε λογοτεχνικά; (Παρουσίαση, σχολιασμός σχετικών κειμένων). Ο έρωτας και το παράλογο, ο φόνος, η εκδίκηση, η σιωπή του κειμένου. Επιχειρείται ερμηνευτική προσέγγιση και επισήμανση των εννοιών, μέσα από το διήγημα «Πίστομα» του Κ. Θεοτόκη.

Μάθημα 10: Νοηματοδότηση, ύφος, κωδικοποίηση και διασαφήνιση βασικών εννοιών της λογοτεχνικής λειτουργίας.

Σύνοψη θεωριών, απόδοση-ερμηνεία θέσεων συγγραφέων και στοχαστών, αλλά και συμπερασμάτων, τα οποία αναδείχθηκαν στη διαδικασία παρουσίασης του υλικού.


Για να γίνει η επιλογή των υποψηφίων σπουδαστών, θα πρέπει η αίτηση να συνοδεύεται από σύντομο αντιπροσωπευτικό κείμενο, έως περίπου 3 σελίδων.

Παράλληλες δράσεις είναι επίσης δυνατόν να προκύψουν (δημοσιεύσεις κειμένων, συλλογική έκδοση, κ.ά.).

Στα 10 τρίωρα Σεμινάρια απαιτούνται τουλάχιστον οκτώ (8) παρουσίες, για να δοθεί η σχετική Πιστοποίηση – Βεβαίωση Παρακολούθησης.
Σε κάθε συνάντηση θα γίνεται, μεταξύ άλλων, επεξεργασία ορισμένων κειμένων των σπουδαστών και τα υπόλοιπα, όσο παραδίδονται, θα «αξιολογούνται» από τον διδάσκοντα κατ’ οίκον και θα επιστρέφονται σε επόμενες συναντήσεις.