Σαγήνη και πλάνη των λέξεων στην ανήλικη βία
«Σαγήνη και πλάνη των λέξεων στην ανήλικη βία»
Ανακοίνωση του Νίκου Σιδέρη στο 1ο Διεθνές Συνέδριο “Βία κατά των ανηλίκων. Ερμηνευτικές Προσεγγίσεις, Πρόληψη & Παρεμβάσεις”
Αυτή η ανακοίνωση βασίζεται στα βιβλία του Νίκου Σιδέρη «Bullying: Και όμως νικιέται!» (Μεταίχμιο 2016) και «Δύναμη και Βία στην Εφηβεία» (Μεταίχμιο 2016).
ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ
Η βία που υφίστανται και ασκούν ανήλικοι ενσαρκώνει μια αινιγματική εκδοχή του ανοίκειου στη σημερινή δυσφορία μέσα στον πολιτισμό. Οι δε άγονες προσπάθειες αντιμετώπισής της υπαγορεύουν αλλαγή παραδείγματος — θεώρησης, στρατηγικής και τακτικής.
Αυτό το σύμπτωμα των καιρών υποστηρίζεται και από την εξυπονοούμενη παραδοχή ότι η γλώσσα και η χρήση της γλώσσας, που κυρίαρχα υιοθετούνται για την περιγραφή, ανάλυση και αντιμετώπισή του, είναι «αυτονόητα και φυσικά» πρόσφορες και αποτελεσματικές. Όπως θα δείξουμε, αυτή η σιωπηρή παραδοχή δεν ισχύει, αλλά αποτελεί στερεότυπο που προστατεύει το σύμπτωμα «ανήλικη βία».
Καθοριστική είναι εδώ η θέση των λέξεων. Καίρια σημαίνοντα, όπως η κυρίαρχη ονομασία των τεκταινομένων («εκφοβισμός», «μαγκιά», «παραβατικότητα», κλπ.), δεν αντιπροσωπεύουν αδρανή εργαλεία περιγραφής. Λειτουργούν ως ενεργά στοιχεία που διαμορφώνουν επιτελεστικά την αναπαράσταση του φαινομένου και τις συναγόμενες «αυθόρμητες», «αυτονόητες» στάσεις τόσο εκείνων που εκδηλώνουν βίαιες συμπεριφορές όσο